شهر خطی و پروژه نئوم عربستان: آینده شهرنشینی بدون خودرو
نئوم عربستان: پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری با فرصتهای سرمایهگذاری متنوع، شهر خطی THE LINE، انرژی صفر کربن. آینده شهرنشینی را لمس کنید.

مقدمه
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که یک کشور صحرایی چطور میتواند شهری بدون خودرو، با انرژی کاملاً پاک و ظرفیت ۹ میلیون نفر بسازد؟ نئوم عربستان دقیقاً قصد انجام چنین کاری را دارد؛ پروژهای که شاید بزرگترین آزمایش شهرسازی قرن بیست و یکم باشد. اما پرسش مهم این است: این رویای عظیم تا چه حد عملی است و تا چه حد نمایش قدرت و تبلیغات؟
نئوم فقط یک شهر تازه نیست؛ مدلی متفاوت از زندگی شهری است. در آن همهچیز در فاصله پنج دقیقه پیادهروی قرار میگیرد، خبری از خودرو نیست و انرژی از خورشید و باد تأمین میشود. در سطحی بزرگتر، نئوم بخشی از راهبرد جدید عربستان برای دوران پس از نفت است؛ دورانی که دیگر درآمدهای نفتی ستون اصلی اقتصاد نخواهد بود.
در این مقاله، به تمام ابعاد نئوم میپردازیم: از دلیل انتخاب نام و موقعیت جغرافیایی خاص آن گرفته تا معماری شگفتانگیز THE LINE و جزیره لوکس سینداله که همین حالا آماده پذیرایی از گردشگران است. بررسی میکنیم چرا این پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری برای عربستان تا این حد حیاتی است، چه فرصتهایی برای سرمایهگذاران دارد و زندگی در چنین شهر آیندهنگری چگونه خواهد بود.
اگر میخواهید بدانید نئوم یک رؤیای نفتی است یا طرحی که واقعاً آینده شهرنشینی را تغییر میدهد، این متن برای شماست؛ چه به دنبال سرمایهگذاری باشید، چه عاشق پروژههای بزرگ عمرانی، چه کنجکاو شهرهای هوشمند آینده.
معرفی پروژه نئوم عربستان
پروژه نئوم عربستان چیست و چرا اینقدر مهم است؟
نئوم یکی از جاهطلبانهترین پروژههای شهری جهان است که در شمال غربی عربستان و در مساحتی حدود ۲۶۵۰۰ کیلومتر مربع ساخته میشود؛ ابعادی تقریباً هماندازه بلژیک. این پروژه که ستون مهمی از برنامه چشمانداز ۲۰۳۰ محسوب میشود، بر پایه شهرسازی نوین، پایداری محیط زیستی و استفاده گسترده از هوش مصنوعی طراحی شده است. هدف نئوم ایجاد الگویی تازه از شهرهای آینده است؛ شهری که در آن انسان، محیط زیست و فناوری در کنار هم قرار میگیرند. نئوم قصد دارد تا سال ۲۰۴۵ میزبان ۹ میلیون نفر باشد و با ایجاد صدها هزار شغل، وابستگی عربستان به نفت را کم کند.
چرا این پروژه نئوم NEOM نامگذاری شده است؟
نام NEOM از ترکیب دو بخش ساخته شده است: "NEO" به معنای "نو" در زبان یونانی و حرف "M" که از واژه عربی "Mustaqbal" به معنای "آینده" گرفته شده است. حاصل این ترکیب، مفهومی نزدیک به «آینده نو» است؛ نامی که ماهیت نوآورانه و آیندهنگر این پروژه را بازتاب میدهد و نشان میدهد نئوم قرار است شکل متفاوتی از شهرهای قرن بیستویکم ارائه دهد.
نقشه نئوم؛ نئوم در کدام بخش عربستان قرار دارد؟
نئوم در منطقه تبوک و در شمال غرب عربستان واقع شده؛ جایی نزدیک دریای سرخ و خلیج عقبه. این موقعیت که از سه طرف به آب راه دارد، آن را به نقطهای مهم برای ارتباطات بینالمللی تبدیل میکند و هممرزی آن با مصر و اردن اهمیت بیشتری به پروژه میدهد. تنوع جغرافیایی این منطقه از کوههای ۲۶۰۰ متری تا سواحل و بیابانها گسترده است و دمای میانگین آن بهطور محسوسی خنکتر از دیگر شهرهای عربستان است.
نواحی کلیدی نئوم؛ از شهر خطی تا جزیره سینداله
پروژه نئوم از چند منطقه اصلی تشکیل شده است. THE LINE شهری خطی با طول ۱۷۰ کیلومتر است که بدون خودرو طراحی شده و امکانات در فاصله پنج دقیقهای قرار دارند. اکساگون (Oxagon) بزرگترین شهر صنعتی شناور جهان با تمرکز بر صنایع پیشرفته و بدون کربن است. تروجنا (Trojena) منطقه کوهستانی و مقصد ورزشهای زمستانی است و میزبان المپیک زمستانی آسیای ۲۰۲۹ خواهد بود. سینداله (Sindalah) نیز یک جزیره لوکس در دریای سرخ است که در سال ۲۰۲۴ نخستین بخش افتتاحشده نئوم شد.

چشمانداز و اهداف پروژه نئوم
موقعیت استراتژیک و ارتباطات جهانی
نئوم در یکی از مهمترین نقاط تجاری جهان قرار گرفته و ۴۰ درصد جمعیت جهان در کمتر از چهار ساعت پرواز به آن میرسند. نزدیکی به کانال سوئز مزیت اقتصادی بزرگی ایجاد میکند. فرودگاه و بنادر نئوم نیز برای تبدیل منطقه به مرکز لجستیک جهانی طراحی شدهاند. این موقعیت نئوم را به حلقه اتصال آسیا، اروپا و آفریقا تبدیل میکند.
تولید صددرصدی انرژی پاک و پایداری زیستمحیطی
یکی از اهداف اصلی نئوم تامین کامل انرژی از منابع تجدیدپذیر است. این پروژه میزبان بزرگترین مجموعه تولید هیدروژن سبز جهان خواهد بود و بر انرژی خورشیدی و بادی تکیه دارد. نئوم برای رسیدن به انتشار خالص صفر کربن برنامهریزی شده و تنها ۵ درصد از زمینهایش توسعه مییابد؛ ۹۵ درصد بکر و حفاظتشده باقی میماند. تمامی ساختمانها با استانداردهای مصرف انرژی بالا ساخته میشوند و حملونقل عمومی کاملاً پاک است.
استفاده از تکنولوژیهای نوین و شهرسازی دیجیتال
نئوم بهعنوان یک شهر هوشمند تمامعیار عمل خواهد کرد. هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بلاکچین، شبکههای نسل جدید و رباتیک در تمام بخشهای شهر حضور دارند. سیستمهای هوشمند وضعیت شهر را لحظهای پایش میکنند و بسیاری از خدمات بهصورت خودکار انجام میشود. واقعیت مجازی و افزوده نیز در آموزش، سرگرمی و خدمات نقش مهمی دارند. هدف ایجاد شهری آزمایشگاهی برای فناوریهای پیشرفته است.
سلامت و ارتقاء کیفیت زندگی انسان
طراحی نئوم بر رفاه انسان متمرکز است: هوای پاک، فضای سبز گسترده، دسترسی سریع به خدمات، و محیطی کماسترس. سیستم سلامت این شهر بر تشخیص زودهنگام بیماریها و مراقبتهای شخصیسازیشده استوار خواهد بود. امکانات پزشکی، ورزشی و تفریحی در فاصله کوتاه قرار دارند و تعادل کار و زندگی بخش مهمی از طراحی اجتماعی شهر است.
جذب نخبگان و استعدادهای جهانی
نئوم با زیرساختهای تحقیقاتی، دانشگاهی و صنعتی پیشرفته به دنبال جذب بهترین متخصصان و کارآفرینان جهان است. مزایای رقابتی، مالیات کم، فرآیندهای ساده اقامت و امکانات مناسب زندگی، محیطی جذاب برای نخبگان ایجاد میکند. اکوسیستم حمایتی از استارتاپها و حضور شتابدهندهها نیز زمینه رشد ایدههای نو را فراهم میکند و نئوم را به مقصدی مهم برای نوآوری جهانی تبدیل میسازد.
سرمایه گذاری در پروژه نئوم؛ فرصتها و مسیرها
چرا نئوم برای سرمایه گذاری جذاب است؟
نئوم بازاری تازه با پشتیبانی قوی دولت عربستان است و همین حمایت، ریسک سرمایهگذاری را پایین میآورد. صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان با دارایی بیش از ۹۰۰ میلیارد دلار پشت پروژه قرار دارد و تأمین مالی آن را تضمین میکند.
در نئوم مزایای مهمی مانند مالیات پایین، معافیتهای مخصوص برخی صنایع و امکان مالکیت کامل خارجی وجود دارد. قوانین ساده و شفاف، مسیر ورود سرمایهگذاران را آسان میکند. زیرساختهای پیشرفته در حال ساخت باعث کاهش هزینههای شروع کسبوکار میشود. دسترسی مستقیم به بازار خاورمیانه و شمال آفریقا، همراه با جمعیت درحالافزایش و قدرت خرید رو به رشد، یک بازار داخلی و خارجی جذاب ایجاد کرده است.
بخشهای اقتصادی کلیدی در نئوم (15 حوزه سرمایهگذاری)
نئوم بر ۱۵ حوزه اصلی سرمایهگذاری تمرکز دارد. انرژی تجدیدپذیر با محوریت هیدروژن سبز، خورشیدی و بادی یکی از ستونهای پروژه است. بخش آب و غذا با فناوریهای کشاورزی نوین و تصفیه آب، امنیت غذایی منطقه را تقویت میکند. حوزه حملونقل آیندهمحور شامل خودروهای خودران، هواپیماهای برقی و سیستمهای هوشمند است.
در زیستفناوری و بهداشت، تحقیقات ژنتیک و داروسازی نوین دنبال میشود. فناوریهای دیجیتال از جمله هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و توسعه نرمافزار در مرکز توجه قرار دارند. گردشگری نیز بر مدلهای پایدار و مقاصد ورزشی و فرهنگی تکیه دارد.
رسانه و سرگرمی با ساخت استودیو و تولید محتوای بینالمللی گسترش مییابد. حوزه ورزش میزبان رویدادهای جهانی خواهد بود. طراحی و ساخت با معماری نوآورانه و مصالح پایدار پیش میرود. مد و لباس، آموزش و پژوهش، خدمات مالی و فینتک، تولید پیشرفته، لجستیک و خدمات حرفهای نیز هرکدام ظرفیتهای جدی برای سرمایهگذاری دارند.
چگونه میتوانم در نئوم کسب و کار راهاندازی کنم؟
راهاندازی کسبوکار در نئوم روندی دیجیتال و یکپارچه دارد. ابتدا باید حوزه فعالیت انتخاب و سپس از طریق پورتال رسمی نئوم برای ثبت کسبوکار اقدام شود. طرح تجاری شامل فعالیت، بودجه و نیازهای زیرساختی باید ارائه شود و بسته به نوع کار، ممکن است مجوزهای خاص لازم باشد. مرکز خدمات نئوم تمامی مراحل را پشتیبانی میکند.
ساختارهای حقوقی مختلف مانند شرکت سهامی، مسئولیت محدود و شعبه شرکت خارجی پذیرفته میشود و مالکیت کامل خارجی در بیشتر بخشها مجاز است. هزینه ثبت شرکت نسبت به بسیاری از مناطق دیگر کمتر است. برای استارتاپها نیز برنامههای حمایتی، تأمین مالی و شتابدهندهها در نظر گرفته شده تا رشد سریعتری تجربه کنند.
مزایای کار و زندگی در نئوم برای سرمایه گذاران

کیفیت زندگی و محیط کاری نئوم برای سرمایهگذاران جذاب است. طبیعت بکر، ساحل و کوهستان امکان تفریح متنوعی فراهم میکند. امنیت بالا، مدارس معتبر بینالمللی، خدمات درمانی پیشرفته و امکانات فرهنگی گسترده، محیطی مناسب برای خانوادهها و متخصصان ایجاد میکند.
جامعه چندفرهنگی نئوم فضای باز و پویا دارد. تنوع رستورانها، کافهها و مراکز خرید تجربه زندگی مدرن را کامل میکند. فرصتهای شبکهسازی با کارآفرینان جهانی و برگزاری کنفرانسهای بینالمللی نیز امکان همکاریهای جدید را افزایش میدهد.
پیشرفت پروژه نئوم در حال حاضر
وضعیت ساخت و ساز و زیرساختهای تکمیلشده
پروژه نئوم با سرعت در حال توسعه است. جزیره سینداله در سال ۲۰۲۴ افتتاح شد و با هتلها، رستورانها و تفریحات لوکس، اولین مقصد آماده نئوم است. عملیات THE LINE با ساخت ماژولهای اولیه و آمادهسازی گسترده زمین پیش میرود و فاز نخست آن برای سال ۲۰۳۰ برنامهریزی شده است.
در اکساگون، بندر و زیرساختهای صنعتی در حال اجراست و قراردادهایی با شرکتهای بینالمللی برای ایجاد کارخانهها بسته شده است. تروجنا نیز با ساخت پیست اسکی و هتلها، خود را برای میزبانی بازیهای زمستانی ۲۰۲۹ آماده میکند.
فرودگاه بینالمللی نئوم توسعه یافته و پروازهای منظم برقرار شده است. جادهها، شبکه برق و آب در حال گسترش هستند. مراکز اداری و اردوگاههای کارگری برای دهها هزار نیروی فعال پروژه ایجاد شده و تعداد کارکنان به بیش از صد هزار نفر رسیده است.
چالشها و موانع پیش روی پروژه نئوم
رغم پیشرفت، پروژه با چالشهایی روبهرو است. مقیاس فوقالعاده بزرگ و پیچیدگیهای فنی اجرای شهری نوآورانه بیسابقه است. تأمین مالی بیش از ۵۰۰ میلیارد دلاری نیازمند جذب سرمایه خارجی است و نوسانات بازار انرژی میتواند روی بودجه دولت تأثیر بگذارد.
جذب نیروی کار متخصص در حجم بالا و فراهمکردن امکانات زندگی برای آنها دشوار است. آبوهوای سخت منطقه و نیاز به تأمین آب در یک محیط خشک نیز چالشهای عملی و زیستمحیطی ایجاد میکند. نگرانیها درباره شرایط کار کارگران مطرح شده و نیازمند نظارت مداوم است.
همچنین تحولات سیاسی و امنیتی منطقه خاورمیانه میتواند روی سرمایهگذاری خارجی و گردشگری تأثیر بگذارد. پایداری این عوامل در موفقیت بلندمدت نئوم نقش مهمی دارد.
زندگی در نئوم چگونه خواهد بود؟
شهر 15 دقیقهای؛ دسترسی آسان به تمام امکانات
ایده اصلی شهرسازی نئوم، ایجاد شهری است که ساکنان در کمتر از ۱۵ دقیقه پیاده به نیازهای روزمره برسند. در THE LINE این زمان حتی به حدود ۵ دقیقه میرسد. مدارس، مراکز درمانی، فروشگاهها، پارکها و محل کار در کنار مناطق مسکونی قرار دارند تا رفتوآمد کم شود و زمان آزاد بیشتری برای خانواده و تفریح بماند.
سیستم حملونقل عمومی پیشرفته، دسترسی به نقاط دورتر را ساده میکند. قطارهای زیرزمینی پرسرعت THE LINE مسیر ۱۷۰ کیلومتری شهر را در حدود ۲۰ دقیقه طی میکنند و کاملاً الکتریکیاند. طراحی پیادهروهای سایهدار و مسیرهای امن دوچرخهسواری نیز زندگی بدون خودرو را راحت و جذاب میکند و به سلامت و تعامل اجتماعی کمک میکند.
محیطهای مسکونی هوشمند و خانواده محور
خانهها در نئوم با فناوریهای هوشمند و سامانههای مدیریت انرژی و امنیت طراحی میشوند و امکان کنترل کامل خانه با موبایل یا دستیار صوتی وجود دارد. نور طبیعی، تهویه مناسب و چشماندازهای باز در طراحی مسکن اهمیت دارد و بسیاری از واحدها تراس یا فضای سبز اختصاصی دارند.
محلهها با رویکرد خانوادهمحور ساخته میشوند؛ زمینهای بازی، فضاهای جمعی و مراکز فرهنگی محلی نقش پررنگی دارند. مدارس و مهدکودکها در فاصله کوتاه قرار دارند. انواع مسکن از استودیو تا ویلاهای بزرگ عرضه میشود تا گروههای مختلف با توان مالی متفاوت امکان سکونت داشته باشند.
تفریحات و گردشگری در نئوم؛ از ساحل تا کوهستان
نئوم به دلیل تنوع طبیعیاش مجموعهای از فعالیتهای تفریحی ارائه میکند. سواحل دریای سرخ با آب شفاف و صخرههای مرجانی، مقصدی عالی برای غواصی و ورزشهای آبیاند. جزایری مانند سینداله امکانات لوکس مانند یاخت کلاب، اسپا و رستورانهای بینالمللی ارائه میکنند.
در کوهستانهای تروجنا، اسکی زمستانی، کوهنوردی و دوچرخهسواری کوهستان جایگاه ویژهای دارند. دریاچه مصنوعی و هتلهای کوهستانی نیز به جذابیت منطقه کمک میکند. بیابانهای نئوم هم برای سافاری، شترسواری و کمپینگ زیر آسمان شب مناسباند. میراث تاریخی منطقه و سایتهای باستانی نیز بخشی از تجربه گردشگران هستند.
پروژه THE LINE؛ شهر خطی عربستان

THE LINE چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
THE LINE مرکز اصلی نئوم و یکی از جاهطلبانهترین طرحهای شهرسازی جهان است. این شهر خطی ۱۷۰ کیلومتری با عرض ۲۰۰ متر و ارتفاع ۵۰۰ متر، برای سکونت ۹ میلیون نفر طراحی شده است. ساختار آن شامل دو ساختمان موازی عظیم است که میان آن فضایی برای پارکها، خیابانهای پیاده و کاربریهای عمومی ایجاد شده است. نمای آینهای ساختمانها با محیط طبیعی ادغام میشود.
داخل شهر به لایههای متعدد با کاربریهای متفاوت تقسیم شده؛ زیرساختها در پایین، فضاهای مسکونی و اداری در میانه و بخشهای تفریحی در بالا قرار دارند. نبود خیابان و خودرو در سطح زمین، فضایی پاک، آرام و کاملاً انسانی ایجاد میکند.
طراحی خطی و بدون خودرو؛ انقلابی در حملونقل شهری
چون THE LINE یک شهر خطی است، فاصلهها همیشه قابل پیشبینی و کوتاه میمانند. قطار زیرزمینی پرسرعت، هر نقطه شهر را نهایتاً در ۲۰ دقیقه قابلدسترس میکند. ایستگاههای متعدد، دسترسی به همه نقاط را ساده میکنند. سامانههای عمودی مانند آسانسورهای پرسرعت نیز جابهجایی بین طبقات را آسان میکنند.
حذف خودروها، آلودگی صوتی و هوایی را به حداقل میرساند و فضای شهری را کاملاً در اختیار عابران و فضاهای سبز قرار میدهد. انرژی مورد نیاز حملونقل نیز بهشدت کاهش مییابد.
حفظ طبیعت و انرژی پاک در THE LINE
THE LINE با جمعیتی میلیونی فقط ۳۴ کیلومتر مربع زمین را اشغال میکند و این یعنی بیش از ۹۵ درصد نئوم به فضای طبیعی و حفاظتشده اختصاص دارد. این طراحی عمودی یکی از مهمترین نقاط قوت زیستمحیطی پروژه است.
انرژی شهر کاملاً از منابع تجدیدپذیر تأمین میشود؛ پنلهای خورشیدی، باد و سیستمهای ذخیرهسازی انرژی، تامین برق پایدار را تضمین میکنند. ساختمانها با عایقبندی پیشرفته، سیستمهای هوشمند گرمایش و سرمایش و استفاده حداکثری از نور طبیعی مصرف انرژی را کاهش میدهند. هدف نهایی، صفر بودن انتشار کربن و حتی امکان تولید انرژی مازاد است.
دیگر نواحی کلیدی نئوم

اکساگون؛ بزرگترین شهر صنعتی بدون کربن
اکساگون طرحی جاهطلبانه برای ساخت بزرگترین شهر صنعتی شناور جهان در ساحل دریای سرخ است. این شهر ششضلعی ۴۸ کیلومتر مربعی قرار است مرکز صنایع پیشرفته و پایدار باشد. ساختار شناور آن امکان توسعه بندر و تأسیسات صنعتی را بدون آسیب جدی به محیط زیست دریایی فراهم میکند.
تمرکز اکساگون بر چهار حوزه است: انرژی پایدار، آب و غذا، مواد پیشرفته و فناوریهای زیستی. بزرگترین واحد تولید هیدروژن سبز جهان با ظرفیت ۲.۲ گیگاوات در این منطقه ساخته میشود.
طراحی اکساگون بر پایه انتشار صفر کربن است و همه انرژی از منابع تجدیدپذیر تأمین خواهد شد. فناوریهای تولیدی نیز بهگونهای انتخاب شدهاند که ضایعات و آلودگی به حداقل برسد. سیستمهای بازیافت پیشرفته، مواد و آب مصرفی را دوباره وارد چرخه تولید میکنند.
بندر اکساگون با بارگیری خودکار، انبارهای هوشمند و سیستمهای لجستیکی نوین، یکی از مدرنترین بنادر منطقه خواهد بود. موقعیت آن در مسیر دریای سرخ، دسترسی مستقیم به بازارهای اروپا، آسیا و آفریقا را فراهم میکند. برآوردها نشان میدهد این پروژه ۷۰ میلیارد دلار به اقتصاد عربستان اضافه و ۹۲ هزار شغل ایجاد میکند.
تروجنا؛ مقصد کوهستانی و مرکز ورزشهای زمستانی
تروجنا در ارتفاع ۱۵۰۰ تا ۲۶۰۰ متری واقع شده و یکی از کمنظیرترین مناطق کوهستانی خاورمیانه است. این منطقه با آبوهوای معتدل و برف زمستانی، میزبان بازیهای المپیک زمستانی آسیا در سال ۲۰۲۹ خواهد بود.
پیستهای اسکی و اسنوبورد با ترکیب برف طبیعی و سیستمهای پیشرفته برفسازی برای سطوح مختلف مهارتی طراحی میشوند. امکانات دیگر مانند سورتمهسواری، پاتیناژ و ورزشهای زمستانی مکمل این مجموعهاند.
دریاچه مصنوعی تروجنا از پروژههای مهم منطقه است که با فناوری ذخیرهسازی آب ایجاد میشود و علاوه بر چشمانداز زیبا، در فعالیتهای تفریحی و آبیاری فضای سبز نقش دارد. در فصول گرم، دریاچه برای قایقرانی و ورزشهای آبی استفاده میشود.
فعالیتهایی مانند کوهنوردی، دوچرخهسواری کوهستان و پاراگلایدر با مسیرهای دیدنی کوهستان و درهها تجربهای متفاوت ارائه میکنند. اقامتگاههای لوکس با معماری مدرن و هماهنگ با طبیعت نیز زیرساخت گردشگری تروجنا را کامل میکنند.
سینداله؛ جزیره لوکس دریای سرخ
سینداله نخستین مقصد گردشگری نئوم است که در سال ۲۰۲۴ افتتاح شد. این جزیره ۸۴۰ هزار مترمربعی در فاصله پنج کیلومتری ساحل نئوم قرار دارد و بهعنوان معرفیکننده کیفیت و استانداردهای لوکس این پروژه شناخته میشود.
یاختکلاب سینداله با ظرفیت ۸۶ یاخت یکی از مدرنترین ماریناهای منطقه است و خدمات کاملی از تعمیرات و سوختگیری تا رستورانها و فروشگاههای تخصصی ارائه میدهد.
سه هتل لوکس با مجموع ۴۱۳ اتاق و چشمانداز دریای سرخ در این جزیره ساخته شدهاند. معماری آنها تلفیقی از عناصر مدرن و سنتی منطقه است. رستورانها و کافههای سینداله با غذاهای بینالمللی و محلی، تنوع کمنظیری را در اختیار مهمانان میگذارند.
سینداله برای علاقهمندان به تفریح نیز گزینههای گستردهای دارد: غواصی در مرجانهای بکر، ورزشهای آبی مانند کایتسرفینگ و جتاسکی، زمین گلف کنار دریا و اسپاهای لوکس. مراکز خرید و گالریهای هنری نیز تجربهای تکمیلکننده برای بازدیدکنندگان فراهم میکنند.
خلیج عقبه و مناطق ساحلی نئوم
خلیج عقبه و خط ساحلی ۴۶۸ کیلومتری نئوم یکی از ارزشمندترین منابع طبیعی این منطقه است. آبهای شفاف، مرجانهای رنگارنگ و تنوع زیستی منحصربهفرد آن را به مقصدی جهانی برای غواصی تبدیل کرده است.
حفاظت از محیط زیست در این ناحیه اولویت دارد. مناطق حفاظتشده برای صخرههای مرجانی ایجاد شده و پروژههای احیای مرجان با فناوریهای نوین در حال اجراست. فعالیتهایی مانند ماهیگیری نیز تحت نظارت و مطابق اصول پایداری انجام میشوند.
زیرساختهای ساحلی شامل مسیرهای پیادهروی، دوچرخهسواری و پارکهای ساحلی با طراحی سازگار با محیط زیست ساخته میشوند. استفاده از مصالح محلی، معماری هماهنگ با طبیعت و سیستمهای مدیریت پسماند پیشرفته بخشی از این رویکرد است.
منطقه خلیج عقبه همچنین ظرفیت بالایی برای توسعه بندرهای تجاری و مراکز لجستیکی دارد. طرحها شامل بنادر کانتینری، سردخانههای صادراتی و مراکز توزیع است که با رعایت ملاحظات زیستمحیطی توسعه مییابند.
فرهنگ دریایی نیز در برنامه نئوم جایگاه مهمی دارد. موزههای دریایی، مراکز آموزشی و جشنوارههای مرتبط با قایقرانی و ورزشهای آبی، تاریخ و هویت دریایی منطقه را زنده نگه میدارند.
این سواحل در کنار ظرفیت گردشگری، فرصت مهمی برای تحقیقات علمی فراهم میکنند. مراکز پژوهشی با همکاری دانشگاههای بینالمللی روی اکوسیستمهای دریایی، تغییرات اقلیمی و فناوریهای پایدار آب شیرینکن کار خواهند کرد.
نتیجه گیری
نئوم عربستان فقط یک پروژه عمرانی نیست؛ تلاشی استراتژیک برای ساخت آیندهای بدون وابستگی به نفت، توسعه انرژی پاک و خلق مدلی تازه از شهرنشینی. با پشتوانه بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه و حمایت مستقیم صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان، هدف آن معرفی نسلی تازه از زندگی شهری تا سال ۲۰۴۵ است؛ شهری که فناوری پیشرفته، محیطزیست پایدار و کیفیت بالای زندگی کنار هم قرار میگیرند.
سه محور اصلی نئوم شامل کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، ایجاد شهری با انتشار صفر کربن و جذب نخبگان جهانی است. از THE LINE با طراحی خطی و قطارهای فوقسریع، تا اکساگون بهعنوان بزرگترین شهر صنعتی بدون کربن، و پروژه کوهستانی تروجنا، هر بخش تصویری تازه از آینده ارائه میدهد. افتتاح جزیره سینداله در ۲۰۲۴ هم نشان داد که نئوم فقط یک خیال تبلیغاتی نیست و بخشهایی از آن همین حالا فعال است.
البته چالشهایی مثل تامین مالی سنگین، جذب نیروهای متخصص، مدیریت منابع آب، استانداردهای کارگری و ثبات سیاسی منطقه میتوانند مسیر این طرح را سخت کنند. موفقیت نهایی نئوم به توانایی آن در جلب سرمایهگذاری خارجی و اجرای پایدار اهدافش بستگی دارد.
برای سرمایهگذاران، نئوم بهدلیل مالیات پایین، امکان مالکیت کامل و زیرساخت پیشرفته، فرصتی کمنظیر است. برای فعالان معماری و شهرسازی، یک آزمایشگاه زنده برای تجربه ایدههای آیندهگرا محسوب میشود. و برای طرفداران محیطزیست، نمونهای از اینکه شهرهای بزرگ میتوانند بدون تخریب طبیعت رشد کنند.
سوالات متداول
نئوم دقیقاً کجای عربستان قرار دارد؟
نئوم در شمالغرب عربستان و منطقه تبوک قرار دارد؛ جایی کنار دریای سرخ و خلیج عقبه که دسترسی دریایی سهطرفه و مرز مشترک با اردن و مصر به آن ویژگی استراتژیک داده است.
چرا نام آن NEOM است؟
نام نئوم از ترکیب واژه یونانی «NEO» به معنای «نو» و حرف «M» از واژه عربی «Mustaqbal» به معنای «آینده» ساخته شده تا ماهیت آیندهمحور و نوآورانه پروژه را بیان کند.
THE LINE چیست و چرا مهم است؟
THE LINE یک شهر خطی ۱۷۰ کیلومتری با عرض فقط ۲۰۰ متر است که بدون خودرو طراحی شده و گنجایش ۹ میلیون نفر را دارد. در این شهر تمام خدمات در فاصله ۵ دقیقهای قرار گرفته و حملونقل کاملاً پاک است. همین ایده آن را به یکی از جسورانهترین طرحهای شهرسازی دنیا تبدیل میکند.
آیا الان میتوان به نئوم سفر کرد؟
فعلاً تنها بخش کاملاً آماده نئوم، جزیره لوکس سینداله است که در سال ۲۰۲۴ افتتاح شد و پذیرای گردشگران است. هتلها، رستورانها و امکانات تفریحی پیشرفته در این جزیره فعالاند.
چه کسانی میتوانند در نئوم سرمایهگذاری کنند؟
سرمایهگذاری برای تمام افراد و شرکتهای خارجی آزاد است. مالکیت کامل، مالیات پایین، قوانین ساده برای ثبت شرکت و حمایت از استارتاپها، نئوم را به گزینهای جذاب برای سرمایهگذاران جهانی تبدیل کرده است.
نئوم چگونه می خواهد به انتشار صفر کربن برسد؟
تمام انرژی نئوم از خورشید، باد و هیدروژن سبز تأمین خواهد شد. در منطقه اکساگون بزرگترین واحد تولید هیدروژن سبز جهان ساخته میشود و حملونقل عمومی بهطور کامل الکتریکی خواهد بود.
چه صنایعی در نئوم فرصت سرمایهگذاری دارند؟
نئوم روی ۱۵ حوزه کلیدی تمرکز دارد: انرژی پاک، آب و غذا، حملونقل آینده، زیستفناوری، هوش مصنوعی، گردشگری پایدار، رسانه، ورزش، مد و معماری، آموزش، فینتک، تولید پیشرفته، لجستیک و خدمات تخصصی.
فاز اول نئوم چه زمانی تکمیل میشود؟
مرحله نخست THE LINE برای سال ۲۰۳۰ هدفگذاری شده و تروجنا نیز قرار است در ۲۰۲۹ میزبان بازیهای المپیک زمستانی آسیا باشد. برنامه نهایی پذیرش ۹ میلیون ساکن تا حدود سال ۲۰۴۵ است.
زندگی در نئوم چه تفاوتی با شهرهای دیگر دارد؟
در نئوم همه خدمات در فاصله حداکثر ۱۵ دقیقه و در THE LINE تنها ۵ دقیقه قرار میگیرد. خودرو وجود ندارد، هوا پاک است، خانهها کاملاً هوشمندند و تنوع فعالیتهای تفریحی از ساحل و غواصی تا کوهستان و اسکی تجربه متفاوتی از زندگی شهری ارائه میدهد.
منابع
مقالات مرتبط از خبرگزاری العربیه: [1], [2] english.alarabiya
آینده شهرنشینی در دنیای دیجیتال
متاورس و شهرهای متاورسی، مرزهای جغرافیایی را کمرنگ کرده و تجربهای نوین از زندگی شهری ارائه میکنند. با تفاوت VR و AR، دوقلوی دیجیتال و نمونههای موفق جهانی آشنا شوید و چشمانداز آینده شهرنشینی را کشف کنید.
مطالعه مقاله شهرهای متاورسی